Kolesterol düşürücü ilaçlar kansere hem dert hem derman mı?

Kansere hem dert hem derman mı?


http://www.takvim.com.tr/2008/06/07/pap114.html



Kansere hem dert hem derman mı?


Kolesterol düşürücü ilaçların hücre öldürücü özelliği nedeniyle kanser yaptığını iddia eden Biyolog Mevlüt Durmuş, ilacın aynı özelliğinin kansere umut olabileceğini öne sürüyor....
Yüksek kolesterol hastalığı bir yalan mı? Kolesterol düşürücü ilaçlar, hücre öldürücü özelliği nedeniyle kanser mi yapıyor? Peki hücre öldürücü özellik kanser hastaları için bir umuda dönüştürülebilir, kemoterapiye alternatif olabilir mi?


Gazi Üniversitesi'nden Uzman Biyolog Mevlüt Durmuş, sorularımızı yanıtlarken ilaç firmalarına ağır suçlamalarda bulundu.




* Kolesterol düşürücü ilaç olarak kullanılan statinlerin yan etkileri olduğunu iddia ediyorsunuz. Nedir bunlar?


Yan etkiler konusunda; ilacı kullanan kişilerin tam olarak bilgilendirilmediğini veya eksik bilgilendirildiğini düşünüyorum. Dahası ilaç şirketleri ve birçok doktorun da bu ilaçların yan etkilerini çok hafife aldığını biliyorum. Sorumlu olan ilaç şirketleri de yan etkiler konusunda doktorlara bence gerçekleri söylemiyorlar. Bu durumun nedenini; hem ilaç şirketlerinin fazla kazanç peşinde olmasına hem de doktorların kolesterol molekülünün önemini kavrayamamış olmasına bağlıyorum. Gereksiz yere insanlarda kolesterol korkusu oluşturulduğunu düşünüyorum. Her şeyden önce kolesterol yapımının ilaçlarla engellenmesi ve durdurulması sırasında, kolesterol molekülünden yapılan kadınlık ve erkeklik hormonları, beynimizin düzenli çalışmasını sağlayan beyin steroidleri dahil, bütün steroid oluşumlarını da engellemiş oluyorsunuz. İnsan vücudundaki bütün steroidler için kolesterol anahtar bir molekül. Şayet kolesterol yapımı engellenirse vücudumuzca ihtiyaç duyulan steroid adını verdiğimiz molekül oluşamaz, bu imkansız. "Steroidler olmadan insan yaşayabilir mi, steroidlerin önemi nedir?" Bu soruyu bütün uzmanların ve doktorların kendilerine mutlaka sormaları gerekir.




* Siz kolesterol ilacının, sadece kolesterolü düşürmek amacıyla kullanan insanlarda, ilerleyen yaşlarda kanser yapabileceğini de söylüyorsunuz. Bu ağır bir iddia. Bunu nasıl açıklayabilirsiniz?


Sadece ben değil, birçok araştırmacı bunu söylüyor. Fakat bildiğiniz gibi kanser gibi karmaşık bir süreç çok farklı kökenlerden beslenir. Kanserojen maddelerin, hücreleri etkileyecek oranda birikimi bazen oldukça fazla zaman alabilir. Örneğin sigara içmenin akciğer kanseri üzerindeki etkisini ilk zamanlarda hücreleriniz gençken göremezsiniz. Söz konusu kolesterol düşürmek için kullanılan ilaçlarda da aynı mantık geçerlidir. Bu konuda çok çalışma var ama en son rastladığım Journal of the American College of Cardiology'de Alawi A. Alsheikh-Ali ve arkadaşları tarafından yapılan bir çalışma var. Söz konusu çalışmada kolesterol düşüren ilaçların yan etkileri araştırılıyor. Son derece önemli bir çalışma. Bu çalışmada kolesterol düşürücü olarak kullanılan statinler ile ilgili 23 çalışmanın değerlendirmeleri yapılmış. Düşük ve ilaçlarla düşürülmüş kolesterol düzeylerinde kanser olaylarının arttığı görülmüş...




* Söz konusu kanser riski aslında biliniyor mu? Biliniyorsa neden açıklanmıyor?


Aslında biliniyor. Çünkü söz konusu kolesterol düşürmekte kullanılan ilacın hücre ölümlerine neden olduğunu her doktor bilmek zorunda. Bu nedenle ilacı kullanan kişiler, belirli aralıklarla karaciğer enzimlerine mutlaka baktırmak zorundadır. Fakat bence karaciğerde, söz konusu ilaçlar nedeniyle oluşacak hücre ölümleri ve hasarlar ikinci planda kalır. Çünkü karaciğer organının kendini yenileme, tamir etme mekanizması diğer organlara göre çok güçlü. Karaciğer tek organ olarak bu ilaçla başedebilir. Daha önemlisi statinler böbrek hücreleri, üreme organlarına ait hücreler, sinir sistemi ve beyin hücrelerinde daha kalıcı etkiler yapıyor. Çünkü bu bölgelerde hücre yenilenmesi karaciğer kadar iyi değil. Söz konusu ilaçların hücre öldürme özelliği çok iyi bilinir. Bu durum az veya çok, bütün kolesterol ilaçları için geçerlidir. İlaç şirketleri arasındaki yarış 'Benim ilacım daha az öldürür' yarışına dönmüş durumda... İlaç şirketlerinin ustalığı; basit bir teoriyi doktorlar aracılığı ile herkese 'kanun' gibi göstermek. İnsanlar yıllardır boşuna korkutuldu. Yüksek kolesterol ve ölüm oranları tamamen ortadadır. Kolesterolü yüksek olan yaşlılar daha uzun yaşıyor, kolesterolü düşük olan yaşlılar daha çabuk ölüyorlar. Fakat bu durumu hâlâ birçok insan bilmiyor...




İddianın temeli ne?

Kolesterol düşürücü ilaçları kullanan insanlarda kanser riski oluşuyorsa, kanserli hastalarda söz konusu ilaç nasıl faydalı olabilir? "


Küçük bir hatırlatma yapmakta fayda var. Bildiğiniz gibi röntgen ışınları sağlıklı bir insan için son derece kanserojendir. Söz konusu ışınlara gereksiz yere maruz kalırsanız hücreleriniz bundan zarar görür, kanser riski artar. Fakat aynı ışınları siz kanserli hastalarda, kanserli bölgelerdeki hücreleri öldürmek için kullanabilirsinliz. Aynı mantık sistemi söz konusu kolesterol düşürücü ilaçlar (statinler) için de geçerli... Bu durumun ilaç şirketlerinin hoşuna gideceğini sanmıyorum. Çünkü kanser hastalarının oranı şimdilik kolesterolü yüksek olanlara göre oldukça az. Yani statinler kanser ilacı olursa, ilaç şirketlerinin gelirleri düşecek, üzülecekler. Kanser hücrelerinin metabolizması, normal hücre metabolizmasından çok daha hızlı olduğu için kolesterol düşürücü ilaçlar, hücre öldürücü özelliğinden dolayı kanser ilacı olacak."




Onkologlar: 'Yok öyle bir şey'

Kimi onkoloji uzmanları bu iddiaları sert bir şekilde reddederken kimisi bu konuda bazı çalışmalar yapıldığını ancak bir sonuç alınamadığını vurguluyor. Onkologlar statinlerin kanser tedavisinde kullanılmasıyla ilgili bilgi sahibi olmadıklarını söylerken İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Doç. Dr. Burak Şakar, bu konuyla ilgili bazı çalışmalar yapıldığını ancak henüz bir sonuç alınamadığını anlatıyor. Doç. Dr. Şakar; "Statin türü ilaçların hücre öldürme etkisi var. Bu yüzden kanser tedavisi yönünde çalışmalar yapılıyor ama o da sadece karaciğer kanseriyle ilgili... Ama onay almış değil. Bu ilaçlar kemoterapinin yerini alamaz sadece belli bir oranda yardımcı olabilir" diyor. Mevlüt Durmuş ise, "İnternetteki arama motorlarında İngilizce olarak 'cancer statin' kelimelerini yazdığınızda karşınıza birçok yayın çıkacaktır. Göğüs kanseri, lenf kanseri, prostat kanseri ve birçok kanser türlerinde statinler üzerinde çalışmalar başladı, yayınlar yapılıyor. Bizde yapılan bir çalışma bulamadım. Çok geriden gidiyoruz. Bilim üretmiyoruz, başkalarının yaptıkları taklit ediyoruz. Sonra da bilimin öneminden dem vurup sağda solda nutuklar atarak kendimizi kandırıyoruz" diyor.




'Yanlış yer, yanlış hastalıkta kullanılıyor'

Mevlüt Durmuş: "Kolesterol düşürücü ilaçlar, hücre öldürücüdür. bu özelliğinden kanser konusunda elbette faydalanılabilir. ben ilaçlara tamamen karşı değilim. Söz konusu kolesterol düşürücü olarak kullanılan statin türevi ilaçların yanlış yerde, yanlış hastalıkta kullanıldığını iddia ediyorum."





Haber: Beril Özcan